Người Việt Nam ta có câu: cái răng cái tóc là góc con người. Cũng vì thế mà việc chăm sóc răng miệng cho trẻ luôn là vấn đề cha mẹ cần lưu tâm. Tuy nhiên, công việc này không hề đơn giản như chúng ta nghĩ vì ở mỗi giai đoạn sẽ có những cách chăm sóc riêng.
Chính vì vậy, để bé yêu có một hàm răng chắc khỏe, tự tin với nụ cười tỏa sáng, cha mẹ hãy cùng mình tìm hiểu về cách chăm sóc răng miệng trẻ em trong bài viết này nhé!
1. Chăm sóc răng miệng cho trẻ theo 3 giai đoạn
Quá trình chăm sóc răng cho trẻ sẽ diễn ra trong 3 giai đoạn: chưa mọc răng, bắt đầu mọc răng và mọc răng hoàn chỉnh.
1.1. Chưa mọc răng
Ngay từ lúc mới sinh và trong suốt thời gian chưa mọc răng mẹ cần chú ý đến việc chăm sóc nướu cho bé.
Mẹ hãy dùng một miếng gạc mềm hoặc rơ lưỡi có tẩm nước muối sinh lý để vệ sinh nướu cho bé vài lần trong ngày. Việc này sẽ giúp bé giảm nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng khi đến tuổi mọc răng, nhớ vệ sinh cả hàm trên và hàm dưới cho bé nhé!
Ngoài ra, mẹ không nên để bé bú bình trong lúc ngủ. Hành động này không chỉ gây sâu răng về sau mà còn gây ra nhiều hậu quả khác, ví dụ như tăng nguy cơ mắc hội chứng ngừng thở khi ngủ.
Mẹ cũng không nên cho bé dùng chung muỗng, thìa hay các dụng ăn uống với người bị sâu răng. Làm như vậy sẽ tránh được nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn sâu răng từ người lớn.
1.2. Bắt đầu mọc răng
Khi được khoảng 6 tháng tuổi, bé sẽ bắt đầu mọc răng sữa. Dấu hiệu rõ ràng nhất đó là hay nhay, cắn, thích ngậm tay hoặc ti giả và chảy nước miếng nhiều hơn bình thường. Một số bé thì bé thêm biểu hiện cáu kỉnh, bỏ bú, chán ăn.
Thời điểm này, tuy không thể làm gì để răng mọc nhanh hơn nhưng mẹ có thể giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn bằng cách cho bé bú nhiều hơn, bởi sữa mẹ là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh, đồng thời còn giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Trong quá trình bé mọc răng, sữa mẹ có công dụng như một chất giảm đau, xoa dịu các cơn đau của bé. Bú mẹ cũng làm cho lợi và nướu của bé đỡ đau nhức hơn khi chuyển động cơ miệng.
Ngoài ra, mẹ hãy làm ướt khăn sạch, để vào ngăn đông của tủ lạnh trong khoảng 15 phút, sau đó chườm vào hai bên má của bé hoặc ở gần vùng mọc răng. Đến khi khăn bớt lạnh mẹ cho bé cắn vào khăn nếu con vẫn còn thấy đau nhức.
Với trẻ đã ăn dặm, hãy để bé tự mát xa lợi và nướu của mình bằng cách cho bé gặm một mẩu trái cây tươi như: táo, lê, dưa leo hoặc một số loại củ như cà rốt, khoai tây…
Việc này sẽ giúp bé không còn khó chịu với cơn đau do mọc răng tạm thời. Bên cạnh đó, các loại vitamin A và C trong trái cây hoặc các loại củ còn giúp kháng viêm, giảm sưng, giảm đau nhức và hỗ trợ tiêu hóa.
Để vệ sinh răng miệng cho bé, mẹ hãy dùng một miếng gạc hoặc khăn sạch, nhúng nước muối sinh lí và mát xa nhẹ nhàng ở chỗ mọc răng. Thực hiện mỗi ngày trước khi đi ngủ và sau bữa ăn sáng để tránh vi khuẩn phá vỡ bề mặt răng sữa của bé.
1.4. Mọc răng hoàn chỉnh
Từ 15 đến 18 tháng tuổi bé sẽ bắt đầu mọc răng hoàn chỉnh, lúc này bộ răng của trẻ gần như đã mọc đầy đủ.
Ngay đầu giai đoạn này mẹ đã có thể hướng dẫn bé cách dùng bàn chải đánh răng vì ở độ tuổi từ 1-1,5 tuổi các bé rất thích bắt chước hành động của người lớn, nhất là của những người thân sống cùng bé. Đây chính là thời điểm thích hợp nhất để mẹ dạy bé cách tự vệ sinh răng miệng.
Để chuẩn bị, mẹ cần mua cho bé loại bàn chải đánh răng có lông thật mềm, tay cầm ngắn và kích thước phù hợp với miệng, đồng thời sử dụng kem đánh răng chuyên dụng dành riêng cho trẻ nhỏ.
Thế nhưng mẹ cũng nên lưu ý: không được để bé tự ý dùng kem đánh răng khi chưa thể đánh răng một cách thành thạo. Nguyên nhân là vì chất flour trong kem đánh răng có thể là nguyên nhân gây ra bệnh loãng xuơng khi bé nuốt một lượng lớn.
Ngoài ra, nếu lượng flour nạp vào cơ thể quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng được gọi là răng bị nhiễm fluor và tạo ra những đốm trắng vĩnh viễn trên răng bé.
Vì vậy, chỉ khi thực sự biết cách súc miệng và nhổ nước súc miệng ra ngoài thì mới để bé dùng kem đánh răng với lượng rất ít dưới sự giám sát của người lớn.
Với những bé 2,5 tuổi, mẹ hãy cho con dùng chỉ nha khoa ít nhất hai lần một tuần. Loại chỉ này sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn gây bệnh sâu răng ở các khe răng và giữ cho nướu khỏe mạnh.
Mẹ hãy xỉa chỉ vào giữa các răng và nhẹ nhàng di chuyển lên xuống. Không nên ấn quá mạnh vì chỉ nha khoa có thể làm đau nướu của bé, thậm chí gây chảy máu. Sau khi dùng chỉ nha khoa, bé có thể đánh răng bằng nước sạch.
Trong chế độ ăn uống hàng ngày, mẹ không nên cho bé ăn đồ quá nóng hoặc quá lạnh, hạn chế tối đa những món ăn vặt và đồ uống có nhiều đường, đồ uống có ga, bổ sung thêm canxi cho bé thông qua khẩu phần ăn hàng ngày.
Để các bé có một hàm răng trắng đều và khỏe mạnh, ngoài việc cung cấp đủ dưỡng chất, nhắc nhở bé giữ vệ sinh răng miệng, mẹ cần lưu ý giúp bé loại bỏ một số thói quen làm ảnh hưởng đến sự phát triển của răng và hàm như: chống cằm, mút tay, thở bằng miệng…
Ngoài ra, mẹ nên cho con đi khám răng định kỳ 6 tháng 1 lần, ngay cả khi răng của bé không có vấn đề gì.
2. Hướng dẫn bé đánh răng đúng cách
Trong suốt quá trình chăm sóc răng miệng cho trẻ, đặc biệt là từ 3 tuổi, đánh răng là việc rất quan trọng. Công việc này không chỉ bảo vệ răng miệng trẻ mà còn giúp bé biết những kỹ năng tự làm sạch răng cho đến khi trưởng thành. Vì vậy mẹ cần hướng dẫn và hỗ trợ bé đánh răng sao cho đúng.
Mẹ hãy dạy bé cầm bàn chải đánh răng sao cho đúng, sau đó bắt đầu di chuyển nhẹ nhàng thành vòng tròn nhỏ để làm sạch bề mặt trước, tiếp đến là mặt trên và mặt trong của răng.
Để làm sạch được mặt bên trong của răng, mẹ hãy nhắc bé nghiêng bàn chải và không được chà quá kỹ vì như thế có thể làm hỏng răng và nướu.
Cuối cùng, hãy đánh thật nhẹ nhàng xung quanh các đường viền nướu của mỗi răng. Thời gian đánh răng trong khoảng 2 phút, không được để bé đánh quá lâu.
Cũng như người lớn, mẹ cần đổi bàn chải đánh răng cho bé 3 tháng một lần hoặc thay mới khi thấy bàn chải bị sờn lông vì lúc này bàn chải đã không còn hiệu quả trong việc loại bỏ mảng bám quanh răng và có thể làm xước răng lợi của trẻ.
Mẹ cũng có thể dùng thêm thuốc viên hoặc thuốc nhỏ làm lộ mảng bám để kiểm tra xem đã loại bỏ được hết các mảng bám trên bề mặt sau khi đánh răng hay chưa?
Thực tế cho thấy, không phải bé nào cũng chịu đánh răng, có rất nhiều bé e ngại công việc này. Nếu bé nhà bạn cũng như vậy, hãy thử làm theo những gợi ý sau đây nhé:
- Mẹ có thể mua bàn chải điện hoặc những loại bàn chải có thiết kế ngộ nghĩnh để tăng sự mới lạ, giúp bé hứng thú hơn trong việc vệ sinh răng miệng.
- Mua những loại kem đánh răng có mùi hương hấp dẫn để thu hút bé nhưng chú ý nhắc nhở con không được nuốt và phải súc miện sạch sẽ
- Với những bé cứng đầu thì ngoài áp dụng những bện pháp trên mẹ có thể treo thưởng cho bé sau khi đánh răng, chắc chắn con sẽ hợp tác và làm theo.
Khuyến khích trẻ tự vệ sinh răng miệng là thói quen tốt ngay từ khi còn nhỏ. Vì vậy cha mẹ cần làm gương để bé học theo, kết hợp với việc hướng dẫn con.
Trẻ em luôn có xu hướng bắt chước hành vi của người lớn. Khi bạn coi trọng việc vệ sinh và chăm sóc răng miệng thì chắc chắn bé yêu của chúng ta cũng coi trọng điều đó.
Mẹ hãy đánh răng trước để con quan sát và bắt chước, rồi dần dần hướng dẫn bé đánh sao cho đúng. Hãy tạo một không khí thật vui vẻ khi bé đánh răng mẹ nhé.
Cha mẹ hãy nói chuyện với con về tầm quan trọng của những chiếc răng khỏe mạnh để con hiểu rằng: chúng ta cần có hàm răng chắc khỏe trong suốt cuộc đời, vì vậy hãy bảo vệ và chăm sóc chúng.
3. Lời kết
Chăm sóc răng miệng cho trẻ là vô cùng quan trọng bởi nó ảnh hưởng đến sức khỏe của cuộc đời sau này. Cha mẹ cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để giúp bé yêu có hàm răng khỏe đẹp, tránh những bệnh về răng miệng như sâu răng, hôi miệng…
Chúc bé yêu có nụ cười thật tươi với hàm răng chắc khỏe. Cảm ơn mẹ đã đọc bài viết.
